اگر می‌توانستیم به ۳.۵ میلیارد سال پیش برگردیم، مریخ چه وضعیتی داشت؟ دانشمندانی که در حال کار با مریخ‌پیمای کنجکاوی هستند، ساخت تصویر مورد نظر را جزو اهداف خود قرار داده‌اند. تصور کنید در کف حفره‌ی گیل مریخ تکه‌های کوچک آب وجود داشته باشد. حفره‌ی گیل یک آبگیر باستانی است که ۱۵۰ کیلومتر عرض دارد و مریخ‌پیمای کنجکاوی در حال کاوش درون آن است. شاید جریان‌های آب باعث شیاردار شدن دیواره‌های آن شده باشند. شاید بتوان گفت وجود آب و خشک شدن آن به‌صورت دوره‌ای در این آبگیر بارها طی میلیون‌ها سال اتفاق افتاده باشد.

این نظریه توسط دانشمندان کنجکاوی ارائه شده و در مجله‌ی Nature Geoscience شرح داده شده است. نویسندگان این مقاله می‌گویند که سنگ‌های این ناحیه غنی از نمک‌های معدنی هستند و وجود این نوع سنگ‌ها نشانه‌ای از وجود برکه‌های کم عمق است که طی دوره‌های متعدد آب‌دار و خشک شده‌اند. رسوبات این ناحیه به خاطر نوسانات آب و هوایی بین زمان‌ پُر آب بودن مریخ و تبدیل شدن آن به صحراهای یخی ایجاد شده است.

دانشمندان مایل هستند که بدانند این تغییر آب و هوایی چقدر طول کشیده و دقیقاً چه زمانی اتفاق افتاده است؟ حفره‌ی گیل در واقع بقایای یک برخورد کیهانی باستانی است. رسوباتی که با آب و باد به این ناحیه آمده‌اند، کف حفره را پوشانده‌اند و به‌صورت لایه به لایه سخت شده‌اند. پس از این مرحله باد با کنده‌کاری‌هایی که انجام داده است، کوه شارپ را ایجاد کرده است. کنجکاوی در حال حاضر در حال بالا رفتن از این بلندی است. اکنون که کنجکاوی از این تپه بالا می‌رود، لایه‌های مختلف آن تاریخچه‌ی عصرهای مختلف مریخ را برملا می‌کنند.

«ویلیام راپین» از دانشگاه کلتک، می‌گوید: «ما برای فرود کنجکاوی حفره‌ی‌ گیل را انتخاب کردیم تا با تاریخچه‌ی متغیر مریخ روبه‌رو شود. درک اینکه چگونه و چه زمان تغییر اقلیم مریخ آغاز شده اطلاعات مهمی است که می‌تواند نشان دهد که چه زمانی و به چه مدت مریخ توانسته از زندگی میکروبی در سطح خود پشتیبانی کند.»

ویلیام و همکارانش با بررسی ارتفاعات ۱۵۰ متری ایجاد شده توسط سنگ‌های رسوبی دریافته‌اند که این منطقه دوره‌های خشکسالی متعددی را پشت سر گذاشته است. دانشمندان برنامه دارند تا در سال‌های آینده آنالیز‌های بیشتری درباره‌ی ساختار سنگ‌های این ناحیه انجام دهند و اگر بدانند که این سنگ‌ها در شرایط خشک‌تری ایجاد شده‌اند، می‌توانند ثابت کنند که مریخ در تاریخ خود دوره‌های ترسالی را نیز تجربه کرده است.